Motiverende gespreksvoering

24 september 2020

Motiverende gespreksvoering 
Met enige regelmaat adviseren wij in rapporten om een cliënt middels motiverende gespreksvoering richting hulpverlening te begeleiden. Wat is motiverende gespreksvoering precies en hoe kun je dit advies het beste in de praktijk brengen?

Voor veel mensen is het spannend om de stap naar hulpverlening te zetten. Ook al beseft iemand dat een verandering nodig is, dan nog zijn er tal van redenen te bedenken om de stap niet te willen of durven zetten. De begeleider of hulpverlener is geneigd om op de redenen vóór verandering in te gaan en de cliënt uit te leggen waarom verandering belangrijk is en hoe dat aan te pakken. In de praktijk blijkt het geven van een advies echter onvoldoende voor het op gang brengen van een gedragsverandering; net als dreigen (met negatieve gevolgen) of bang maken.

Met behulp van motiverende gespreksvoering help je de ander om zelf argumenten te ontdekken en te benoemen waarom het belangrijk is om bepaald gedrag te veranderen. Op die manier kun je de intrinsieke motivatie van een cliënt vergroten. Maar hoe zorg je ervoor dat de cliënt zelf argumenten vóór verandering gaat uiten? Dit wordt uitvoerig beschreven in het boek ‘Motiverende Gespreksvoering’ van William R. Miller & Stephen Rollnick. Hieronder alvast een aantal gesprekstechnieken die in het boek worden benoemd:

  • Maak contact met de ander en stel open vragen. Wees gidsend in plaats van sturend en beweeg mee met hetgeen de ander zegt.
  • Besteed zowel aandacht aan argumenten vóór als tegen verandering, maar let vooral op de argumenten vóór verandering. Dit wordt ‘verandertaal’ genoemd, zoals het benoemen van nadelen van de huidige situatie en voordelen van veranderen. Ga voornamelijk hierop in en vraag door.
  • Maak gebruik van herkaderen. Als iemand bijvoorbeeld aangeeft dat ‘het toch nooit gaat lukken’, benoem dan zaken die hem/haar al zijn gelukt de afgelopen tijd.
  • Vat regelmatig samen. Begin in een samenvatting altijd met het noemen van argumenten tegen verandering en eindig met de argumenten vóór verandering; dit vergroot de kans dat iemand op de argumenten vóór verandering verder gaat. • Wanneer je iemand informatie wil geven (bijvoorbeeld over de gevolgen van drugsgebruik), vraag dan eerst wat iemand hier zelf al over weet (dit is vaak meer dan je denkt). Mocht je zaken willen toevoegen, vraag hiervoor dan eerst toestemming.
  • Als iemand bereid is tot verandering, maak dan samen een plan hoe de verandering bewerkstelligd kan worden. Houd hierin rekening met valkuilen en hindernissen; hoe zal hij/zij hiermee omgaan. De kans terugval is namelijk (bijvoorbeeld bij drugsgebruik en depressie) erg groot.
  • Benadruk de autonomie van de cliënt; het blijft zijn eigen keuze. Niet alleen is dit ethisch meer verantwoord, ook heeft iemand sterk de neiging het omgekeerde te doen wanneer zijn of haar autonomie in het gedrang komt.

Copyright © 2016 Het Blikveld, Alle rechten voorbehouden